Selenoid
Vana
Şimdi
siz, “Bu da nereden çıktı?” diyeceksiniz, biz burada oturmuş bir makale
beklerken “bize teknik bir konudan mı bahsedecek siniz?” diye düşünüyorsanız,
hemen acele karar vermeyiniz. Bu teknik bir yazı değil, bir tanıtım yazısı da
değil, baştan bunu söyleyeyim. Aslında hepimizin hayatını ilgilendiren bir konu.
Daha doğrusu doğalgaz kullanan aileleri ilgilendiren bir konu.
Sabrınızı
daha fazla zorlamadan hemen selenoid vananın ne olduğunu kısaca açıklayayım. Selenoid
vana, meskenlerde doğalgaz sistemine
monte edilen bir cihaz. İşlevi şu; doğalgazı otomatik veya manüel olarak
kesmek. Doğal gaz tesisatında herhangi bir arıza veya onarım olduğunda, doğal
gazın emniyetli bir şekilde kesilmesini sağlamak.
Normalde;
Selonoid vana doğalgaz sayacının hemen çıkışına bağlanıyor. Sebebi şu; doğal
gaz sayaçları, meskenin dışına monte edilir. Sayaç okuma kolaylığı olduğu için.
Evin dışına monte edilen doğal gaz sayacı ve selenoid vananın bir faydası da
şudur: Ev ortamındaki havadan farklı bir
hava ortamında bulunması. Yani cihazlar, ev dışına monte edilerek , evin
içindeki havadan, farklı bir hava
ortamının içinde bulunmaları sağlanmış olmaktadır. Örneğin ev içinde ki hava
zehirli, boğucu veya oksijeni az bir hava ise, dışarıdaki hava bundan
farklıdır.
Gelelim,
selenoid vananın nasıl çalıştığına.
Selenoid
vanayı doğala gaz sayacının hemen çıkışına bağlıyorsunuz. Selenoid vananın bir
ucunu da gaz alarm cihazına
bağlıyorsunuz. Alarm cihazı, evinizde gaz kokusunu hissettiği zaman alarm çalmaya
başlıyor, bir süre sonra da, elektriksel olarak bağlı olduğu selenoid vanayı
devre dışı bırakıyor, böylece eve giren
doğal gaz otomatikman kesilmiş oluyor. Kısaca
evinizde doğal gaz kaçağı olduğu zaman hem alarm çalıyor ve hem de doğal gaz
otomatikman kesiliyor. Sonra isterseniz, selenoid vanayı manüel olarak tekrar
devreye alabiliyorsunuz.
Şimdi
ben bunu şimdi ben bunu neden anlattım.
Hatırlarsanız,
Ankara’da öğrencilerin kaldığı bir evde, doğalgaz zehirlenmesi olmuştu, 6 veya 7
öğrenci vefat etmişti, İşte o
evde yukarıda anlattığım bu sistem olsaydı, muhtemelen böyle bir facia
yaşanmayacaktı. Bir gaz sızıntısı durumunda gaz alarm cihazı devreye girecek
ham sesli uyarıda bulunacak ve hem de eve giren gaz selenoid vana tarafından
kesilecekti.
Bu
tür hazin ve dramatik olayların yaşanmasını önlemek için selenoid vana ve gaz alarm cihazı uygulamasının
yasal olarak zorunlu hale getirilmesi gerekmektedir.
Ülkemizde
böyle bir uygulamanın zorunlu olup olmadığını incelediğimde şu üzücü sonuca
vardım. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu
(EPDK), bu tür uygulamaları 50 KW ın üstündeki
kazan dairesi ve benzer mekanlar için şart koşmuş,
normal mekanlarda, normal dairelerde
böyle bir zorunluluk yok. Aynı zamanda EPDK, bu zorunluluğu yerel doğalgaz
dağıtım şirketlerinin uygulamalarına bırakmış, yani herhangi bir ildeki
doğalgaz dağıtım şirketi -selenoid vana ve gaz alarm cihazını- isterse zorunlu hale getirebilir isterse
getirmez.
Benim
önerim şu; can emniyeti açısından EPDK bunu yasal zorunluluk haline getirmeli. Bütün konutlarda
alarm + selenoid vana kurulması
yönetmelikle mecburi hale getirilmeli. Evlerde,
işyerlerinde, meskenlerde ve mümkün olan
bütün mekanlarda gaz alarm cihazı+selenoid vana uygulamasının yapılması
sağlanmalı.